Pięciu wiodących europejskich operatorów telefonii komórkowej połączyło siły, aby powołać do życia i wprowadzić ogólnobranżowy system oznakowania Eco Rating – Deutsche Telekom, Orange, Telefónica (działająca pod markami O2 i Movistar), Telia Company i Vodafone. Konsorcjum jest otwarte na innych operatorów sieci komórkowych i przewiduje, że kolejni również dołączą.

Ponad 16 producentów telefonów włożyło swój wkład w Eco Rating, przekazujące dane o swoich urządzeniach, zaś w przyszłości oczekujemy współpracy z kolejnymi.

Inicjatywa Eco Rating ma trzy podstawowe cele:
zaspokojenie rosnącego zapotrzebowania konsumentów na informacje środowiskowe dotyczące telefonów komórkowych,

zwiększenie świadomości i poprawa transparentności poprzez dostarczenie konsumentom spójnego narzędzia, aby pomóc im zidentyfikować i porównać najbardziej zrównoważone telefony komórkowe,

zachęcenie i zmotywowanie dostawców do ograniczenia wpływu urządzeń na środowisko.

Do końca 2023 r. oceniono około 500 urządzeń. Liczba urządzeń w rankingu Eco Rating jest stale uzupełniania o nowe modele w ramach dostępnego portfolio, w  odpowiedzi na oczekiwania konsumentów. Ocenione urządzenia można znaleźć na stronach internetowych i w sklepach uczestniczących w inicjatywie operatorów komórkowych.

Konsorcjum dąży do utrzymania tempa poszerzania portfolio uzupełniajać o  nowe oceny produktów oferowanych w sieci sprzedaży, dzięki czemu rośnie świadomość Eco Ratingu wśród konsumentów. Do końca 2023 r. Eco Rating został wprowadzony w ponad 35 krajach i oczekuje się, że jego zasięg geograficzny będzie się zwiększał w nadchodzących latach.

Ponad 20 wiodących dostawców telefonów komórkowych jest już obecnych w Eco Ratingu, a przejrzystość metodologii oceny w Eco Rating sprawia, że rosną ambicje producentów na sposoby zmniejszające ślad środowiskowy ich urządzeń. Trwa intensywny dialog między producentami a konsorcjum w zakresie wdrożenia ekoprojektowania i zwiększenia wkładu branży w globalne cele ochrony środowiska.

Każdy telefon komórkowy otrzymuje ogólną ocenę Eco Rating (maksymalnie 100 punktów), odnoszącą się do efektywności środowiskowej urządzenia w jego całym cyklu życia. Eco Rating kładzie nacisk na pięć kluczowych aspektów dotyczących spełnienia przez urządzenia mobilne kryteriów zrównoważonego rozwoju środowiska – dostępność dodatkowych informacji o trwałości, naprawialności, możliwości recyklingu, efektywności klimatycznej i surowcowej.

Im wyższy wynik, tym lepsza efektywność środowiskowa urządzenia.

Metodologię opracowano w taki sposób, aby uzyskanie najwyższego wyniku (100/100) stanowiło bardzo duże wyzwanie dla producentów.

Nie ma „dobrych” ani „złych” wyników. Jednocześnie konsekwentne stosowanie metodologii oceny Eco Rating i wprowadzenie jej na rynek pomoże konsumentom identyfikować i porównywać najbardziej zrównoważone telefony komórkowe, a z czasem zachęci dostawców do zmniejszenia wpływu ich urządzeń na środowisko.

Eco Rating został opracowany wspólnie przez pięciu wiodących europejskich operatorów telefonii komórkowej w ścisłej współpracy z podmiotami trzecimi, które zajmują się zrównoważonym rozwojem i analizą cyklu życia. Rozwój został wykonany zgodnie z uznanymi międzynarodowymi standardami. Przed wprowadzeniem na rynek niezależna strona trzecia przeprowadziła szczegółową analizę urządzeń dostępnych na rynku dla ponad 12 marek, a wszyscy producenci mieli możliwość sprawdzenia procesu i przesłania opinii.

Metodologia jest okresowo aktualizowana w celu zapewnienia jak na oceny nowych technologii pod kątem najlepszych praktyk środowiskowych, a także zapewnienia dostosowania do wszelkich odpowiednich przepisów i/lub norm europejskich i międzynarodowych, trendów rynkowych itp.

Więcej informacji można znaleźć w „Metodologii oceny ekologicznej”.

W momencie uruchomienia inicjatywy na rynku będą dostępne istniejące urządzenia bez oceny Eco Rating, ale konsorcjum dąży do poddania ocenie jak największej liczby modeli. W przypadku urządzeń niepoddanych ocenie, konsumenci będą musieli polegać na informacjach podanych przez dostawców.

Około 80% gazów cieplarnianych emitowanych przez cały okres eksploatacji urządzenia powstaje na etapie produkcji. Zatem aby zmniejszyć emisję dwutlenku węgla związaną z telefonem komórkowym, użytkuj go tak długo, jak to możliwe zanim wymienisz na nowy.

Bateria telefonu komórkowego jest wrażliwym komponentem. Szybkie ładowanie, ładowanie podtrzymujące i wystawienie na działanie bardzo niskich lub wysokich temperatur skracają jej żywotność.

Nie przechowuj urządzenia w miejscach, gdzie narażone jest na zbyt wysoką temperaturę lub zbyt dużą wilgotność. Spowoduje to przyspieszenie korozji i może wpłynąć na komponenty urządzenia, w tym baterię.

Na bieżąco aktualizuj oprogramowanie urządzenia. Brak aktualizacji oprogramowania może spowodować niską wydajność lub nieprawidłową pracę urządzenia, zachęcając użytkownika do przedwczesnej wymiany.

Sprawdź, czy dostawca lub operator oferuje odbiór starego sprzętu. Być może urządzenie można zregenerować i odsprzedać.

Jedną z głównych przyczyn, dla których konsumenci wymieniają telefony komórkowe, są wady lub zużycie, które skraca żywotność urządzenia. Im trwalsze urządzenie, tym mniejsze prawdopodobieństwo, że zostanie ono przedwcześnie wyrzucone. Dzięki temu redukuje się gazy cieplarniane związane z produkcją nowego urządzenia i zmniejsza ilość elektrośmieci.

Podczas naprawy telefonu komórkowego serwisant musi zdemontować urządzenie, wymienić uszkodzoną część, a następnie ponownie złożyć urządzenie. W związku z tym koszt robocizny stanowi istotną część całkowitego kosztu naprawy telefonu komórkowego. Ten element kosztów będzie niższy, jeśli budowa telefonu komórkowego ułatwia i przyspiesza demontaż i ponowny montaż.

Zdatność do recyklingu określa, ile materiału użytego do produkcji telefonu komórkowego można odzyskać po zakończeniu jego użytkowania i przetworzyć do innych zastosowań w przyszłości. Idealnym rozwiązaniem jest uniknięcie materiałów pozostałych po recyklingu, które muszą być składowane na wysypiskach.

Stosowna dyrektywa UE (2012/19/EU, WEEE) nakazuje jedynie zdatność do recyklingu w podstawowym zakresie. Ocena wg kryterium zdatności do recyklingu wykracza poza wymogi przewidziane w prawie.

Dzięki ocenie naprawialności urządzenia, konsumenci uzyskują informację o tym, jak łatwo jest naprawić wadliwe urządzenie. Urządzenia nadające się do naprawy mogą być użytkowane dłużej.

Ten aspekt Eco Rating uwzględniono niezależnie od normy legislacyjnej wprowadzonej przez francuską agencję ADEME, która obowiązuje tylko we Francji od 2021 r. w odniesieniu do szeregu produktów konsumenckich, w tym smartfonów, pralek, telewizorów i kosiarek.

Zarówno francuski indeks naprawialności jak i kryterium naprawialności wg oceny Eco Rating bazuje na tych samym standardach. Istnieją jednak pewne różnice. Francuski indeks odnosi się do dokumentacji (np. instrukcji samodzielnej naprawy) lub okresu dostępności części zamiennych, podczas gdy Eco Rating uwzględnia również wsparcie oprogramowania i dostępność podstawowych części zamiennych, takich jak wyświetlacze i baterie.

EPEAT jest systemem oceny środowiskowej klasyfikującym różne rodzaje urządzeń elektronicznych na podstawie kryteriów środowiskowych. W zależności od wyniku urządzenia w poszczególnych kategoriach, w ramach systemu punktacji można uzyskać ocenę złotą, srebrną lub brązową. Zdaniem konsorcjum, oba systemy uzupełniają się.

W przypadku telefonów komórkowych, w programie uczestniczy czterech dostawców. W ramach EPEAT, ocena cyklu życia (LCA) produktu stanowi jedynie 7,5% ogólnego wyniku, podczas gdy w przypadku oceny Eco Rating udział ten wynosi 100%. W systemie EPEAT dostawcę pyta się, czy przeprowadził ocenę LCA i czy ta ocena została zweryfikowana przez stronę trzecią lub udostępniona publicznie.

W EPEAT nie prosi się dostawców o surowe dane użyte na potrzeby ich oceny LCA oraz nie uwzględnia się wyniku uzyskanego w ocenie LCA. W ramach Eco Rating przeprowadza się uproszczoną analizę LCA, której wyniki odnosi się do 13 kategorii wpływu na środowisko.

Całkowity wynik oceny Eco Rating (na skali 1-100) bazuje na ocenie wpływu na środowisko w całym cyklu życia analizowanego urządzenia oraz wynikach dotyczących efektywności surowcowej. Przedstawia się również dodatkowe wyniki cząstkowe, dostarczając bardziej szczegółowych informacji o wynikach w poszczególnych kluczowych kategoriach.

Metodologia Eco Rating jest stosowana spójnie, w takim samym zakresie i obiektywnie w odniesieniu do 13 różnych rodzajów wpływu na środowisko i 6 kryteriów dotyczących gospodarki o obiegu zamkniętym. Wynik końcowy obejmuje oceny, które nie są odzwierciedlone w wynikach cząstkowych.

Urządzenia z wyższym wynikiem cząstkowym zwykle uzyskują wyższą ogólną ocenę Eco Rating, ale ogólny wynik nie zależy bezpośrednio od wyników cząstkowych i nie jest obliczany jako ich średnia. Niemniej jednak wszystkie wyniki cząstkowe mają względny wpływ na ocenę ogólną, w zależności od ich istotności dla cyklu życia ocenianego urządzenia.

W celu uzyskania ogólnej oceny Eco Rating, wszystkie kategorie dotyczące cyklu życia urządzenia ocenia się w odniesieniu do 16 różnych rodzajów wpływów na środowisko. Należą do nich: zmiany klimatyczne, wykorzystanie zasobów, wykorzystanie gruntów, niedobór wody, powstawanie ozonu w wyniku przemian fotochemicznych, eutrofizacja, zakwaszenie i zubożenie warstwy ozonowej.

Następnie wyniki z 16 indywidualnych ocen są ważone w celu uzyskania pojedynczej oceny, określającej ogólną efektywność środowiskową urządzenia.

Przy określaniu wagi stosuje się czynniki zalecane przez Komisję Europejską w metodzie EF która jest publicznie dostępna i wykorzystywana w ramach Inicjatywy dotyczącej śladu środowiskowego produktu (Product Environmental Footprint Initiative).

Ocenę i metodologię Eco Rating opracowano z myślą o smartfonach i telefonach wielofunkcyjnych. Obecnie ocena nie obejmuje innych produktów, takich jak tablety, urządzenia ubieralne/inteligentne zegarki, produkty C-IoT, routery i laptopy.

W metodologii Eco Rating uwzględnia się cały cykl życia urządzenia, obejmujący ponad 10 różnych kategorii wpływu na środowisko, a następnie wystawia się pojedynczą ocenę.

Nie można bezpośrednio skorelować korzyści w związku z ograniczeniem emisji CO₂ urządzenia, które uzyskało 10 punktów więcej, ponieważ wynik uwzględnia nie tylko wpływ węgla, ale także szereg czynników środowiskowych.

Ze względu na fakt, że wpływ na klimat jest ważnym elementem, Eco Rating uwzględnia podkategorię „Efektywność klimatyczna”.

Z reguły urządzenie z wynikiem lepszym o 10% w kategorii „efektywność klimatyczna” pozwala uniknąć emisji około 10 kg CO₂. Jest to jednak pewne uproszczenie i obejmuje emisje CO₂ na etapie produkcji (głównie w związku z układami scalonymi i płytkami drukowanymi) i transportu (np. z Azji lub USA do Europy) oraz energię elektryczną zużywaną poprzez regularne ładowanie baterii przez okres czterech lat.”

Głównym celem Eco Rating’u była ocena wpływu urządzeń na środowisko, a nie firmy. Istnieją już ustalone metody oceny wyników zrównoważonego rozwoju na poziomie korporacyjnym. Jednak w branży brakowało wspólnego rozwiązania, które pozwalałoby na przejrzystą ocenę efektywności ekologicznej poszczególnych urządzeń, a naszą ambicją było wypełnienie tej luki.

Urządzenia, które są chronione przed zarysowaniami lub upadkami za pomocą „akcesoriów ochronnych”, mają pozytywny wpływ na żywotność urządzenia. Również urządzenia, które są regenerowane (np. wymiana wyświetlacza, kamery czy baterii) i ponownie trafiają do łańcucha dostaw mają pozytywny wpływ na środowisko. Ponieważ metodologia Eco Rating jest przeznaczona dla oryginalnych/nowych urządzeń wprowadzanych na rynek, te aspekty (akcesoria i renowacja) dodające złożone zależności do metodologii i utrudniające porównywanie oryginalnych urządzeń nie wchodzą w zakres naszego obecnego podejścia.

Pięć podkategorii, które są pokazane na etykiecie, mają największy wpływ na środowisko. Nie ma wśród nich zużycia energii podczas codziennego użytkowania. Smartfon zużywa około 3-8 kWh rocznie w zależności od wielu czynników, takich jak czas rozmów, czas przeglądania, wydajność anteny, sieć (2G, 3G, 4G, 5G) i aplikacje, które nie są w stanie bezczynności, gdy nie są używane. W porównaniu do większych dóbr konsumpcyjnych (takich jak pralki, telewizory, piekarniki, klimatyzatory, bojlery itp.) urządzenie mobilne ma stukrotnie mniejsze zużycie energii. W wyniku ogólnym uwzględniono zużycie energii. Ponieważ przyczynia się do mniej niż 5-8% ogólnego wpływu na środowisko, zdecydowano, aby nie przedstawiać go jako osobnej podkategorii, ponieważ może to skutkować mylącą informacją dla klienta.

Tak, Eco Rating jest otwarty dla wszystkich operatorów telefonii komórkowej, którzy chcieliby przyłączyć się do tej inicjatywy. Dzięki dostępności rankingu na wielu rynkach zostanie zachowana transparentność i zwiększy się świadomość wpływu na środowisko dostarczanych smartfonów wybieranych przez klientów. W ten sposób konsorcjum zachęca innych operatorów telefonii komórkowej do przyłączenia się do inicjatywy Eco Rating udostępniając im tę metodologię.

The consortium has extensively consulted with all device suppliers prior to launch and openly shared plans and the methodology. At launch (May 2021), we had 16 participating suppliers in the scheme. By end of 2023, we had more than 20 participating suppliers, representing the majority of the European smartphone market by sales volume. 

All participating suppliers support Eco Rating on a voluntary basis and not as a mandatory requisition. The customers will acknowledge this transparency and harmonized solution and we are convinced that in the future more suppliers will join. 

No. There are differences in the weighting factors for certain questions and new questions added in the new methodology. Therefore, a device that has been assessed with one methodology should not be compared to a device that has been assessed with the other methodology. In order to not mix up both versions, the labels (old and current version) are different.

Since devices assessed with different methodologies should not be compared, it is important that you consider specific aspects of the label (e.g year and tag “Version 3”).